Waarom je de serie Baby Reindeer moet zien
En 9 andere lees-, kijk- en luistertips van deze maand
De oplettende abonnee heeft inmiddels door dat deze nieuwsbrief onlangs de naam ‘Dave op donderdag’ heeft gekregen. Rolt niet alleen lekker van de tong, het is tegelijkertijd een stok achter de deur voor mij om wekelijks een stuk te publiceren.
Huh, maar het is toch dinsdag?
Ook dat heb je goed gezien. In speciale gevallen maak ik een uitstapje naar andere dagen, bijvoorbeeld bij het versturen van het maandoverzicht.
Iedere maand houd ik bij wat ik lees, kijk en luister, en het beste daarvan zet ik op de laatste dag van de maand - vandaag dus - onder elkaar.
Tien stuks dit keer, daar gaan we.
PODCAST
1. Komt de grote klimaatapocalyps? Een bij vlagen ongemakkelijk gesprek met twee XR-activisten - De Rudi & Freddie Show
Ik geniet het meest van een discussie wanneer de verschillende kampen vriendelijk en nieuwsgierig blijven, terwijl ze elkaar inhoudelijk stevig aanpakken. Dus had ik het naar mijn zin tijdens deze aflevering van De Rudi & Freddie Show, de podcast van Jesse Frederik en Rutger Bregman, het olijke duo van De Correspondent.
Te gast zijn Hannah Prins en Jantijn Anema, beiden actief voor Extinction Rebellion. Prins en Anema vinden dat je de gevolgen van klimaatverandering zo ernstig mogelijk moet presenteren. Focussen op rampscenario’s is toegestaan, jaag de mensen maar een beetje angst aan. Frederik en Bregman hebben hun twijfels bij deze methode.
Je merkt dat beide duo’s waarde hechten aan elkaars oordeel, zonder dat ze de behoefte voelen om de ander gelijk te geven. Daardoor is het een spannend gesprek.
Dat doet me trouwens denken aan dit curieuze interview in The New York Times eerder dit jaar, met Andreas Malm, een Zweedse activist die nog een stuk verder gaat dan Prins en Anema. Malm is van mening dat ook geweld soms te rechtvaardigen is. Hij drijft de interviewer, die zelf ook duidelijk bezorgd is om het klimaat, langzaam tot wanhoop. Interviewer: ‘Could you give me a reason to live?’
FILM
2. Civil War (2024)
Dit is zo’n film die je in de bioscoop moet zien. Of nou ja, je moet niks, maar je zou jezelf er een plezier mee doen. Civil War draait in de eerste plaats om spanning. Om de continue dreiging van geweld, waardoor de personages geen seconde rust hebben en jij als kijker evenmin. Een groot scherm en goed geluid versterken dit effect.
Stel je voor dat er een burgeroorlog is uitgebroken in Amerika, is ongeveer de gedachte van deze film - een gedachte waarvoor je tegenwoordig geen al te groot voorstellingsvermogen nodig hebt. Maar als je Civil War gaat zien om daar de politieke en filosofische implicaties van te bestuderen, heb je de verkeerde verwachtingen. Verwacht daarentegen spektakel en je wordt beloond.
Lang leve de gepijnigde blik van Kirsten Dunst.
3. C’è ancora domani (2023)
Iedereen in deze film spreekt Italiaans, dan heb je me eigenlijk al.
Beklemmend drama over huiselijk geweld in Rome vlak na de Tweede Wereldoorlog. Oef, die vader des huizes. Afschuwelijke, bange man. Tegelijkertijd is het een best vrolijke film, en dat contrast is even wennen. De makers lijken het kwaad niet helemaal in de ogen te durven kijken, of in elk geval willen ze de kijker daar niet toe verplichten. Maar als je jezelf daar eenmaal aan hebt overgegeven, ben je verkocht. En die abrupte afwisseling tussen comedy en thriller werkt dan weer uitstekend voor de verhaallijn van de dochter en schoonzoon van het gezin (meer zeg ik niet).
Besef bij het zien van de geweldige hoofdrol van Paola Cortellesi nog even dat zij tevens de regisseur is. (Heb ik van mijn schoonmoeder, die het ook een goede film vond.)
BOEK
4. Omwegen - Thomas Heerma van Voss
Handige tip voor mensen die lezen eigenlijk haten, maar toch graag een boek willen afvinken in 2024; Omwegen telt slechts 66 bladzijden! Maar ook een aanrader voor mensen die wel van lezen houden. Thomas Heerma van Voss beschrijft een wandelvakantie met zijn (inmiddels ex-)schoonfamilie. Ongemakkelijk, grappig en aandoenlijk. Mocht je mijn bespreking hebben gemist; je vindt ‘m hier.
ARTIKEL
5. The person who edited this will soon be redundant - Sean Thomas (The Spectator)
Het duurde even voordat ik overtuigd was van AI-producties. En als het dan een keer gebeurde, ging het vooral om afbeeldingen of video’s. Wat AI met taal kon, viel me tegen. Men was wel erg snel onder de indruk van woorden die toevallig in een logische volgorde stonden.
Tegelijkertijd wist en weet ik dat het slechts een kwestie van tijd is voordat hier verandering in komt. Zoals vele andere beroepen zullen ook tekstschrijvers deels overbodig worden. Vermoedelijk ontstaat er een hernieuwd verlangen naar persoonlijkheid achter de schrijver en ben ik straks een van de weinigen die er nog geld mee verdient omdat mijn talent zo groot is dat AI het nakijken heeft. (Dat laatste is deels een grapje.)
Waar was ik - o ja, AI en tekst. De eerste tekenen van diepgaander begrip van verhalen staan in dit stuk. De Britse schrijver Sean Thomas vertelt in The Spectator hoe hij Gemini, AI van Google, alvast zijn nieuwe roman liet bekritiseren.
What makes this critique particularly striking to me is its similarity to the critique my professional editor has already given me, down to minor details. And where it differs, Gemini is arguably a tad better – sharper and clearer. And my real human editor is absolutely brilliant, one of the best in the business, renowned in the industry. So this is an AI doing the job of a super-skilled professional editor with many years of experience, and doing it in 20 seconds, and on demand. The implications are profound and disturbing.
Kijk, now we’re talking.
DOCUMENTAIRE
6. Koning op de Dam (BNNVARA, NPO)
Deze documentaire uit 2022 werd mij recent, zo ongeveer op hetzelfde moment, aangeraden door zowel Ernst-Jan Pfauth als mijn broer. Mijn broer is niet het type dat geabonneerd is op de nieuwsbrief van Ernst-Jan Pfauth en Ernst-Jan Pfauth is niet het type dat op de koffie komt bij mijn broer. Wij mogen derhalve spreken van een mysterie.
Koning op de Dam gaat over Won Yip, de succesvolle horecaondernemer. We volgen hem op pad door Amsterdam, kijken mee met vergaderingen en bij hem thuis. Yip is, hoe zeg je dat, een ouderwetse zakenman die van ieder gesprek een machtsspelletje maakt. Ordinair en intrigerend, dat laatste vooral door de familiegeschiedenis die erachter schuilgaat.
Ik klik niet zomaar op de linkjes van Ernst-Jan Pfauth. Voor je het weet probeert hij je gelukkig en productief te maken. Maar nu was ik blij het te hebben gedaan.
7. Three Identical Strangers (Netflix)
Ken je al, waarschijnlijk. Misschien alleen van naam, en daarom beveel ik ‘m toch nog even aan. Toen deze documentaire in 2018 uitkwam, werd massaal de loftrompet afgestoken. Ik zette ‘m op de lijst en kwam er vervolgens nooit aan toe. Begin deze maand kwam de documentaire op Netflix terecht en nu dacht ik: het is tijd.
Drie jonge mannen zijn een drieling zonder dat zelf te weten. Per toeval kruisen twee van de drie elkaars pad, waarna de derde zich gauw aansluit. Het is een soort zak snoep, deze documentaire, omdat je iedere minuut degene naast je op de bank aankijkt met zo’n blik van: tering, had jij die aan zien komen? Toeval op toeval op toeval. Althans dat denk je. Maar dan blijkt er meer achter te zitten.
Naast een avond vermaak biedt deze documentaire ook originele invalshoeken rondom het nature-nurture-debat. Ligt onze persoonlijkheid bij geboorte al grotendeels vast of speelt de omgeving in onze jeugd een doorslaggevende rol? Een antwoord krijg je niet - een antwoord krijg je nooit - maar je wordt toch aardig uit je vastgeroeste denken losgeweekt.
COLUMN
8. The myth of the second chance - Janan Ganesh (Financial Times)
Een van de populairste leugens van de zelfhulpindustrie is dat alles gebeurt met een reden. Grofweg is het idee dat je als mens eigenlijk nooit iets fout kunt doen, want iedere keuze is de beste keuze die je op dat moment kunt maken. Fouten zijn geen fouten, fouten zijn groeipijnen - je leert ervan. Uiteindelijk is alles precies de juiste stap.
Financial Times-columnist Janan Ganesh schreef een fantastische weerlegging van dit soort redeneringen. (Waaruit vervolgens weer deze sterke NRC-column van Floor Rusman ontstond.)
SERIE
9. Ripley (Netflix)
Mijn favoriete serie van dit moment. Hier ga ik een apart stuk aan wijden, meld je aan om het in je mailbox te zien verschijnen:
UPDATE: Dit is er niet meer van gekomen. Shame on me.
10. Baby Reindeer (Netflix)
Het duurde vrij lang voordat ik een oordeel had gevormd over deze serie. Baby Reindeer gaat over een mislukte comedian die wordt gestalkt door een vrouw, een vrouw die in een nieuwsbericht op nu.nl verward zou worden genoemd. Deel van mijn aarzeling om de serie vanaf het begin echt goed te vinden zat hem in dat laatste personage. Het is lastig, praktisch onmogelijk, om de beweegredenen van een verwarde vrouw te volgen, en dus is het net zo lastig om in zo’n personage te geloven. (Ook al is het gebaseerd op een waargebeurd verhaal.)
Daar komt bij dat de hoofdpersoon, die comedian, zich wel heel gretig laat aantrekken door onheil. Eigen schuld, ben je na een aflevering of drie geneigd te denken. Maar dan komt aflevering vier, een regelrechte horrorfilm die de keuzes van de comedian misschien nog niet logisch maken, maar op z’n minst aannemelijk. En uiteindelijk blijkt zelfs die stalker menselijker dan verwacht.
Baby Reindeer is een serie over de emotionele verwoesting die een mens kan worden aangedaan, over de zelfhaat die daaruit ontstaat en de verslaving die je vervolgens aan die zelfhaat kunt hebben. Ben ik nog te volgen? Waarschijnlijk niet. Dat is het knappe van die serie: er wordt een heel complex en subtiel verhaal verteld in zeven afleveringen van nog geen veertig minuten per stuk - gaat dat zien.
Eerdere maandoverzichten
Maart 2024 - De wijze lessen van Daniël Arends: ‘Ik ben goed geworden omdat ik zo lang dacht dat ik slecht was’
(Ja, eentje nog maar. Ik ben nieuw hier.)
Tot de volgende!
Afbeelding via Netflix. De Ganesh-column werd getipt door mr.vanschoot op Instagram. Het stuk in The Spectator kwam ik tegen bij Schrijven met Ouariachi, de nieuwsbrief van Jamal Ouariachi. En de documentaire over Won Yip werd onder meer genoemd in de nieuwsbrief van Ernst-Jan Pfauth, maar dat had ik al gezegd.
Misschien moet ik een soort onderverdeling in m’n nieuwsbrief maken, met linkjes waar ik je gelukkig probeer te maken en linkjes waar je gelukkig van wordt. Dat klikt wellicht fijner.
Ik werd in ieder geval erg blij van deze verzameling tips Dave!